Contractie is een reductie van het volume van een gelijkblijvende massa.
De reductie van het volume gebeurt in de meeste gevallen door verhogen van de fysische druk of het verlagen van de temperatuur. Krimp bijvoorbeeld is een volume contractie tijdens het stollen van gietmaterialen.
Krimp
Krimp is een volume-afname van kunststoffen bij afkoeling of uitharding.
De mate van krimp $ \ s \ $ blijkt uit de verandering van de lengtemaat $ \ \Delta L \ $ van het afgekoelde resp. uitgeharde werkstuk $ \ l \ $ ten opzichte van de lengtematen in de vormmatrijs $ \ l_0 \ $.
\[ { s=\frac{l_0 - l }{l_0} \cdot 100 } \]
De vergelijking kan uit praktisch oogpunt herschreven worden:
\[ { \Delta L = l_0 \cdot \frac{s}{100} } \]
\[ { l = l_0 - l_0 \cdot \frac{s}{100} } \]
Bij thermoplasten hangt de krimp af van de kristalliniteitsgraad van het gestolde materiaal en daarmee van het temperatuurprofiel van de afkoelfase. Bovendien geldt:
- Kristallijne en deelkristallijne thermoplasten krimpen meer dan amorfe thermoplasten.
- Versterkte kunststoffen krimpen minder dan niet versterkte kunststoffen.
- Bij vezelversterkte kunststoffen hangt de krimp af van de vezeloriëntatie.
Ook de wanddikte van een vormonderdeel en verwerkingscondities beïnvloeden het krimpgedrag van kunststoffen. Met de krimpgegevens van kunststof worden door onze matrijsbouw bij de matrijsproductie rekening gehouden.
Bij gebruik en toepassen van afgewerkte gestolde werkstukken spreekt men niet meer van krimpen, hier geldt de thermische uitzetting met de lineaire uitzettingscoëfficiënten. Ook is krimpen een andere proces alsslinken, hierbij doet zich geen volumeverandering voor.
